Chleb – jaki jest najzdrowszy a jaki najsmaczniejszy?

Duża różnorodność pieczywa w sklepach pozwala na wybór takiego, który nam najbardziej smakuje czy też po spożyciu którego czujemy się najlepiej.
Co wybrać: chleb pszenny, żytni czy razowy? na zakwasie czy z dodatkiem drożdży? Jeśli konsument potrzebuje specjalnej diety to też  ma wybór. Są dostępne chleby bezglutenowe, o niskim indeksie glikemicznym, oraz z prozdrowotnymi dodatkami.
Poniżej postaramy się przybliżyć podstawowe wiadomości nt. rodzajów pieczywa dostępnych w naszych sklepach.

Chleb pieczony na zakwasie

Ta metoda wypiekania pieczywa polega na użyciu zakwasu, czyli mieszanki mąki
z wodą, która została poddana fermentacji. Wyhodowane w ten sposób kultury bakterii działają podobnie, jak drożdże. Pieczywo na zakwasie jest bardziej zbite i dłużej zachowuje świeżość. Najczęściej przygotowuje się je z mąki żytniej, ale można użyć również mąki pszennej. Duża zawartość zakwasu razowego wspomaga odporność i pracę przewodu pokarmowego.

Pieczywo z dodatkiem drożdży

Wypieki z użyciem drożdży kojarzone są bardziej z mąką pszenną lub pszenną
z dodatkiem mąk pełnoziarnistych. Podczas fermentacji z udziałem drożdży dochodzi do fermentacji alkoholowej, czyli beztlenowego rozkładu cukrów.  Drożdże są bogate
w witaminy z grupy B, a także składniki mineralne, takie jak fosfor, potas, żelazo czy cynk.

W powszechnej opinii uważa się, że biały chleb nie ma zbyt wielu wartości odżywczych, ciemny natomiast jest zdrowy. Rozróżnienie to nie jest takie proste, bowiem sam kolor chleba niekoniecznie musi świadczyć o jego walorach zdrowotnych: np. ciemny chleb może być barwiony karmelem. Najlepiej sprawdzać etykiety lub spytać sprzedawcę o skład pieczywa.

Chleb ciemny – razowy

Pieczywo razowe może być wypiekane z mąki pszennej, żytniej lub mieszanej. Określenie „razowe” oznacza, że do jego wyprodukowania użyta została mąka razowa, czyli zmielona jednokrotnie. Dzięki temu zawiera ona otręby i jest ciemniejsza. Typowy chleb razowy wypieka się na zakwasie.

Chleb jasny

Pieczywo jasne wypiekane jest z oczyszczonej, białej mąki. Dzięki temu staje się ono delikatna, traci jednak część właściwości odżywczych, ale jest natomiast lekkostrawne.

Popularna biała mąka, najczęściej pszenna służy do wypieku np. klasycznych bułek śniadaniowych, takich jak kajzerki. Pieczywo takie jest miękkie i smaczne, ale zawiera mniej błonnika i syci na krócej.

Chleb orkiszowy

Więcej wartości odżywczych od białego pieczywa pszennego posiada chleb orkiszowy.  Orkisz to odmiana pszenicy, jednak charakteryzuje się większą zawartością błonnika, białka czy witamin i składników mineralnych.

Chleb żytni

Jest bogatszy w błonnik od chleba pszennego, z reguły ma też niższy indeks glikemiczny. Ogólnie zatem pieczywo żytnie często jest bardziej wartościowe od pszennego, chociaż warto mieć tu na względzie również sposób jego wypiekania i typ mąki. W piekarniach dostępne są też chleby mieszane – pieczone z mieszanki mąk pszennej i żytniej.

Chleb wieloziarnisty

Najczęściej nazwa ta oznacza nie tyle rodzaj mąki, z jakiej powstało pieczywo, a to żę ziarna zostały do niego dodane w procesie produkcji. Warto spożywać taki chleb ponieważ pestki czy nasiona są bardzo zdrowe.

Chleb z mniej popularnych rodzajów mąki

Istnieją również mniej popularne rodzaje mąk, z których można wypiekać chleb, np. kukurydziana, jaglana czy gryczana. Często łączy się je z mąką pszenną, by uzyskać wartościowe pieczywo o ciekawym, ale łagodnym smaku. Gdy nie zawierają one glutenu, mogą służyć m.in. osobom z jego nietolerancją jako zamiennik tradycyjnego, pszennego pieczywa.  Są również smacznym i zdrowym urozmaiceniem codziennej diety . Jako dodatki wzbogacające pieczywo stosowane są obecnie najczęściej pestki dyni, nasiona słonecznika, czarnuszka, siemię lniane, jagody goji, żurawina, suszone pomidory.

Smacznego!

Zachęcamy do poznawania różnych rodzajów pieczywa.

Artykuł został przygotowany w ramach projektu: „Produkcja filmu promocyjnego pt. „ Pieczywo – smak, zdrowie, ekonomia”

Projekt sfinansowany z Funduszu Promocji Ziarna Zbóż i Przetworów Zbożowych.